تامین مالی جمعی و ریسک‌‌های آن چیست؟

1. ثبت درخواست و ارائه طرح

برای شروع فرآیند تأمین مالی، ابتدا در سامانه قلک کراد ثبت‌نام کرده و درخواست اولیه خود را ارسال نمایید. در این مرحله، طرح پیشنهادی خود را با جزئیات کامل به ما ارائه دهید تا توسط تیم کارشناسی بررسی شود.

2. ارزیابی و اعتبارسنجی طرح

تیم قلک کراد با کمک سامانه‌های پیشرفته اعتبارسنجی و مراکز تخصصی، ایده شما را از جنبه‌های مختلف بررسی می‌کند. این ارزیابی شامل قابلیت اجرا، شفافیت مالی و تطابق با الزامات قانونی است.

3. انعقاد قرارداد تأمین مالی

پس از تأیید طرح، قراردادی جامع و شفاف بین شما و قلک کراد منعقد می‌شود. این قرارداد، چارچوبی قانونی برای تأمین مالی طرح و نحوه همکاری دوطرفه را مشخص می‌کند.

4. دریافت مجوزها و نماد فرابورس

طرح شما به فرابورس ارسال می‌شود تا مراحل قانونی طی شده و نماد رسمی برای پروژه صادر گردد. این مجوزها تضمینی بر شفافیت و قانونی بودن فرآیند هستند.

5. آغاز دوره سرمایه‌پذیری

پس از دریافت نماد، طرح شما در سامانه قلک کراد منتشر شده و دوره جذب سرمایه آغاز می‌شود. تیم قلک کراد همچنین با طراحی و اجرای کمپین‌های تبلیغاتی به جذب سرمایه‌گذاران کمک می‌کند.

6. جمع‌آوری و واریز سرمایه

مبالغ سرمایه‌گذاری شده توسط سرمایه‌گذاران در طول دوره جذب، جمع‌آوری و در صورت موفقیت‌آمیز بودن کمپین، سرمایه به حساب شما واریز می‌شود تا اجرای طرح آغاز گردد.

7. نظارت بر اجرای طرح

در طول اجرای پروژه، قلک کراد با نظارت‌های فنی و مالی دقیق، شما را در مدیریت بهینه طرح همراهی می‌کند. گزارش‌های دوره‌ای به سرمایه‌گذاران ارائه شده و شفافیت فرآیند تضمین می‌گردد.

8. بازپرداخت سرمایه و سود پیش بینی شده سرمایه‌گذاران

پس از اتمام پروژه، اصل سرمایه و سود پیش بینی شده توافق‌شده به حساب سرمایه‌گذاران واریز خواهد شد. این مرحله نقطه عطفی برای موفقیت پروژه و ادامه همکاری شما با قلک کراد است.

در دنیای کسب و کار، جذب سرمایه برای توسعه شرکت ها و اجرای ایده های نوآورانه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.روش های مختلفی مانند دریافت وام بانکی، انتشار اوراق تامین مالی و افزایش سرمایه برای تامین منابع مالی وجود دارد، اما این گزینه ها همیشه برای همه شرکت ها، به ویژه استارت آپ ها و کسب و کارهای کوچک، در دسترس یا مقرون به صرفه نیستند. یکی از راه های مدرن و کارآمد برای تامین مالی کسب و کارها، تامین مالی جمعی یا Crowdfunding است. کراد فاندینگ یک روش جذاب، شفاف و کم ریسک برای طیف وسیعی از سرمایه گذاران حقیق و حقوقی با هر میزان منابع مالی می باشد و برای متقاضیان علاوه بر جذب سرمایه مزایایی چون بازاریابی ایده، طرح و یا محصول خود را نیز به همراه خواهد داشت.

تامین مالی جمعی یا کراد فاندینگ نوعی از تامین مالی و جذب سرمایه توسط شرکت‌ها می باشد که طی آن کسب و کارها با جمع‌آوری سرمایه‌های خرد و کوچک از تعداد زیادی سرمایه‌گذار با هدف تکمیل طرح‌های توسعه‌ای خود اقدام به تامین مالی می‌کنند. در حقیقت، تامین مالی جمعی برای کسب و کارها و سرمایه‌گذاران یک معامله برد-برد است. زیرا، یک متقاضی از طریق طرح تامین مالی جمعی سرمایه مورد نیاز جهت پیشبرد پروژه‌های خود را تامین کرده و سرمایه‌گذاران هم با مشارکت در تامین مالی، به صورت ماهانه، چند ماه یکبار و… سود قابل توجه و کم‌ریسکی را به دست می‌آورد.

تامین مالی اجرای موسیقی گروه بریتانیایی راک ماریلون، اولین نمونه تامین مالی جمعی موفق است که در سال ۱۹۹۷ صورت پذیرفت. طی این فرآیند یکی از اعضای گروه با ارسال ایمیل به مخاطبان خود، اعلام نمود جهت اجرای تور موسیقی در آمریکا ۶۰ هزار دلار کمبود وجه دارند. طرفداران نیز به تامین مبلغ مورد نیاز اقدام نموده و بدین ترتیب اولین تامین مالی جمعی در جهان ثبت شد. در سال ۲۰۰۶، اصطلاح تامین مالی جمعی توسط یک کارآفرین به نام مایکل سالیوان مطرح و این روش وارد ادبیات مالی و سرمایه‌گذاری شد.

در ادامه با تاسیس IndieGeGo و Kickstarter در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹، فعالیت‌های تامین مالی جمعی رونق گرفت و به یک گزینه قابل اتکا در تامین مالی تبدیل شد. در حال حاضر کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان و استرالیا به ترتیب بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داده‌اند. رونق پلتفرم‌های آنلاین، پیشرفت فناوری و تکنولوژی و معرفی ظرفیت‌های این صنعت به مردم، از عوامل محرک تامین مالی جمعی‌ست.

در حال حاضر، مشهورترین وبسایت‌های کراودفاندینگ در جهان عبارتند از:

• GoFundMe
• Kickstarter
• Indiegogo

ارزش بازار کرادفاندینگ در سال ۲۰۲۳ به بیش از 40 میلیارد دلار در جهان رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به عدد 60 میلیارد دلار برسد.

قلک کراد یک سکوی تامین مالی جمعی است که سرمایه گذاران و صاحبان طرح ها را به یکدیگر متصل می کند. فرآیند کار به شرح ذیل می باشد:

1-ثبت طرح: صاحبان ایده یا کسب و کار، طرح های خود را به همراه مستندات لازم در سکو ثبت می کنند.

2-ارزیابی طرح: تیم تخصصی ما طرح ها را از نظر فنی، مالی و حقوقی بررسی و ارزیابی می کند.

3-انتشار طرح: پس از تایید، طرح ها در سکوی قلک کراد برای سرمایه گذاران به نمایش گذاشته می شود.

4-سرمایه گذاری: سرمایه گذاران با مطالعه اطلاعات طرح ها، مبلغ مورد نظر خود را در پروژه دلخواه سرمایه گذاری می کنند.

5-جمع آوری سرمایه: وجوه سرمایه گذاران تا رسیدن به مبلغ هدف جمع آوری شده و به حساب امانت منتقل می شود.

6-اجرای طرح: پس از فرایند تامین مالی، مبلغ جمع آوری شده در اختیار صاحب طرح قرار می گیرد و اجرای پروژه آغاز می شود.

7-گزارش دهی و بازگشت سرمایه: صاحب طرح در طول اجرای پروژه گزارش های پیشرفت ارائه می دهد.

( هدف قلک کراد، ایجاد بستری شفاف، امن و قابل اعتماد برای تحقق ایده ها و حمایت از نوع آوری هاست.)

سکو

پلتفرمی (سایت) برای تامین مالی توسط عامل ایجاد شده و تمامی اطلاعات و مراحل سرمایه‌گذاری در طرح‌ها از طریق سکو صورت می‌گیرد.

عامل

عامل یک نهاد مالی ثبت‌شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار مانند کارگزاری‌ها، شرکت‌های تامین سرمایه، مشاور سرمایه‌گذاری و… هستند که جهت تامین مالی شرکت‌های متقاضی اقدام می‌کنند.

متقاضی

شرکت (شخص حقوقی) که قصد دارد جهت رفع نیازهای مالی و پیشبرد اهداف خود تامین مالی انجام داده و سرمایه جذب کند.

طرح

طرح تامین مالی در واقع همان هدفی است که شرکت جهت تحقق آن به تامین مالی جمعی نیاز پیدا می‌کند. به طور مثال شرکت جهت خرید یک دستگاه نیاز به تامین مالی پیدا می‌کند و خرید دستگاه طرح تامین مالی اطلاق می‌شود.

تامین‌ کننده

تامین کننده به سرمایه‌گذار حقیقی یا حقوقی گفته می‌شود که در طرح‌های تامین مالی جمعی مشارکت می‌کنند.

در صورتی که شرکت یا کسب و کاری متقاضی تامین مالی باشد باید مدارکی را به سکوی تامین مالی ارائه کرده و مراحل تامین مالی را طی کند. از جمله مهم‌ترین مدارکی که شرکت‌ها باید به جهت بررسی طرح‌های تامین مالی ارائه کنند عبارتند از:

مدارک ثبتی

• آخرین نسخه آگهی روزنامه رسمی
• پروانه کسب
• کد بورسی شرکت

مدارک مالی

• صورت‌های مالی حسابرسی شده ۲ سال اخیر
• اظهارنامه مالیاتی
• لیست دارایی‌ها
• گردش حساب بانکی
• نامه حسابرس شرکت

مدارک حقوقی

• گزارش اعتبارسنجی بانکی
• گواهی عدم سوء پیشینه
• لیست بیمه

با توجه به اینکه طرح‌های تامین مالی جمعی سود جذاب و اغلب کم‌ریسکی را نصیب سرمایه‌گذاران می‌کنند، می‌توانند جایگزینی برای ابزارهای سرمایه‌گذاری بدون ریسک مانند سپرده بانکی باشند. برای سرمایه‌گذاری در کرادفاندینگ کافی است شرایط زیر را داشته باشید:

• داشتن کد بورسی
• ثبت اطلاعات هویتی و مالی در سامانه سجام

مبلغ سرمایه‌گذاری در طرح تامین مالی جمعی معمولا از حداقل ۵۰۰ هزار تومان آغاز شده و حداکثر مبلغ سرمایه‌گذاری برای سرمایه گذاران حقیقی ۵ درصد از کل مبلغ طرح است.

روش‌های متنوعی برای جذب سرمایه توسط شرکت‌ها وجود دارد. به صورت کلی ۵ روش رایج در جهان برای تامین مالی جمعی وجود دارد که به معرفی آن‌ها خواهیم پرداخت:

تامین مالی مبتنی بر قرض یا وام

این نوع تامین مالی رایج‌ترین نوع تامین مالی بوده و به تامین مالی همتا به همتا یا P2P نیز شناخته می‌شود. در حقیقت، این نوع تامین مالی برای شرکت‌ها و استارتاپ‌هایی مناسب است که نمی‌خواهند اسیر چالش‌های وام گرفتن از بانک شوند و با استفاده از سکوهای تامین مالی سرمایه‌های خرد را جمع‌آوری کرده و اصل سرمایه مشارکت‌کنندگان در طرح را همراه با سود قطعی به آن‌ها باز می‌گرداند. لازم به ذکر است عمده تامین مالی جمعی در ایران بر اساس این مدل انجام می‌شود.

تامین مالی مبتنی بر واگذاری سهام

در روش تامین مالی مبتنی بر واگذاری سهام، به مشارکت‌کنندگان در طرح تامین مالی، سهام تخصیص داده می‌شود.

تامین مالی مبتنی بر حق امتیاز

این نوع از تامین مالی جمعی چندان شناخته‌شده و رایج نیست. در این مدل، مشارکت‌کنندگان در طرح تامین مالی درصدی از درآمد محقق‌شده طرح را دریافت می‌کنند. این نوع از تامین مالی جمعی با سرعت زیادی در حال رواج پیدا کردن در پروژه‌های خلاقانه مرتبط با اقتصاد دیجیتال، آلبوم‌های موسیقی، آثار سینمایی و بازی‌های ویدیویی است. در حقیقت، تامین مالی مبتنی بر حق امتیاز بازی برد-برد برای پروژه‌ها و مشارکت‌کنندگان است.

تامین مالی مبتنی بر اهدا

طرح‌های تامین مالی مبتنی بر اهدا با اهداف نیکوکاری و انسانی انجام شده و در صورت مشارکت، به تامین‌کنندگان سودی تعلق نخواهد گرفت.

تامین مالی مبتنی بر پاداش

در این نوع از تامین مالی جمعی به مشارکت‌کنندگان در طرح پاداش داده می‌شود. برخی از استارت‌ آپ‌ها از این روش برای راه‌اندازی برخی از خدمات خود استفاده کرده و به مشارکت‌کنندگان در طرح حق استفاده از خدمات را برای مدت‌زمان مشخصی می‌دهند یا اعتبار و تخفیف‌های ویژه برای مشارکت‌کنندگان در نظر می‌گیرند.

• پرداخت اصل پول در انتهای دوره سررسید
• امکان استفاده از مشاوره های مالی تیم اجرایی قلک کراد
• دریافت بازخورد و بهبود محصول
• پرداخت هزینه تامین مالی بر اساس بازدهی پروژه
• امکان تعریف بازه زمانی دوره های پرداخت سود متناسب با شرایط متقاضی
• تامین مالی در کوتاه ترین زمان ممکن نسبت به سایر روش ها
• امکان ایجاد طرح شناور
• ساخت اعتبار و شهرت برای ایده یا کسب و کار
• سهولت شرایط تامین مالی نسبت به سایر روش ها

• کارکرد بسیار ساده و قابل درک
• امکان استفاده از مشاوره های مالی تیم اجرایی قلک کراد
• امکان کسب بازدهی بالاتر از سود بانکی و صندوق های درآمد ثابت
• سرمایه گذاری در طرح ها بدون پرداخت کارمزد
• امکان سرمایه گذاری با حداقل سرمایه
• شراکت در طرح ها و پروژه های تولیدی، خدماتی و دانش بنیان
• ایجاد تنوع در سبد سرمایه گذاری
• امکان انتخاب میان طرح های متنوع با سطوح مختلف ریسک و بازدهی
• معافیت از پرداخت مالیات

با وجود قابلیت‌های ویژه‌ای که طرح‌های تامین مالی جمعی در اختیار کسب و کارها و سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند، اما با چالش هایی نیز همراه می باشد:

انتخاب طرح مناسب

همه پروژه ها برای جذب سرمایه جمعی مناسب نیستند، و انتخابی نادرست می تواند ریسک بالایی داشته باشد.

نقدشوندگی پایین

با توجه به اینکه امکان نقل و انتقال گواهی شرکت در تامین مالی جمعی در بازار ثانویه وجود ندارد، بنابراین در صورتی که سرمایه‌گذار قصد داشته باشد مانند صندوق درآمد ثابت سرمایه خود را سریعا نقد کند این قابلیت امکان‌پذیر نیست و سرمایه باید تا پایان طرح در اختیار شرکت باقی بماند.

ریسک اعتباری

یکی از ریسک‌های هر طرح تامین مالی من جمله کراد فاندینگ اعتبار شرکت‌های متقاضی است. برخی از شرکت‌ها ممکن است منابع مالی مناسبی جهت رویارویی با ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک را نداشته باشند و همین امر می‌تواند سرمایه‌گذاران را در صورت وقوع مشکلات، با چالش مواجه کند.

جمع بندی

Crowdfunding یک روش جدید برای جمع‌آوری سرمایه از طریق تعداد بسیاری از افراد و سرمایه‌گذاران است. این روش به صورت آنلاین انجام می‌شود و با استفاده از پلتفرم‌های Crowdfunding امکان‌پذیر است. تامین مالی جمعی یک روش کم هزینه و کم ریسک جهت جذب سرمایه مورد نیاز شرکت‌ها بوده و برای سرمایه‌گذارانی هم که قصد دارند سودی بالاتر از بانک و صندوق‌های درآمد ثابت داشته باشند نیز مناسب است. اما، باید توجه داشت که در این نوع از سرمایه‌‌گذاری، اصل سرمایه باید تا زمان پایان طرح در اختیار شرکت‌ها قرار داشته باشد . بنابراین، بهتر است سرمایه‌گذاران با شناخت کامل از مزایا و معایب تامین مالی جمعی و بررسی فرصت ها و ریسکهای عامل، متقاضی و علی الخصوص طرح مورد نظر اقدام به سرمایه گذاری نمایند.